.jpg)
Σήμερα είχες πολλή δουλεία στο γραφείο. Στο δρόμο της επιστρόφης για το σπίτι, οι ενοχές για τις ατελείωτες ώρες μοναξιάς που αναγκάζεται, όλο και συχνότερα τελευταία,να υπομένει ο τετράποδος συγκάτοικος βαραίνουν το κεφάλι σου σαν μολυβένιο γείσο. Θέλεις να ανοίξεις την πόρτα, να πετάξεις τον χαρτοφύλακα στον καναπέ και να αγκαλιάσεις το σκύλο σου.
Ανοίγεις την πόρτα.... και εναγκαλίζεσαι με το χάος. Η ανία της μονάξιας και όλοι εκείνοι οι πειράσμοι που μοιάζουν ασήμαντοι όταν είσαι παρών έχουν σηκώσει κεφάλι! Το σαλόνι είναι άνω-κάτω,η κουζίνα έχει λεηλατηθεί, τα έπιπλα σου έχουν δοκιμάστει στις αντοχές τους με τρόπο που κανένας κατασκεύαστης δεν είχε οραματιστεί ούτε στους πιο σκοτεινούς εφιάλτες του.
Και ο σκύλος σου κουρνιάζει στην γωνία,αμίλητος, ασάλευτος, με το βλέμα χαμηλωμένο,σαν θανατοποινίτης που έμαθε το βαρύ μαντάτο: "Η αίτησίς σας για απονομή χάριτος απερρίφθη"...
Όσο πληθαίνουν οι φιλόζωοι, τόσο γιγαντώνεται το κίνημα που υποστηρίζει ότι τα σκυλιά έχουν την ικανότητα διαχωρισμού ανάμεσα στο επιτρεπόμενο και το απαγορευμένο, κάνουν επιλογές ηθικών αποχρόσεων και αισθάνονται ενοχές-μετά,ώστοσο, την "τέλεση της παράβασης". Οι ιδιοκτήτες που αντικρίζουν το σκύλο τους να αποστρέφει το βλέμμα του,να βάζει την ουρά στα σκέλια και να απομακρύνεται ντροπιασμένος "ξέρουν" πως ο σκύλος "ξέρει" ότι κάτι συνέβη που επισύρει την αυστηρή αλλά δίκαιη τιμωρία. Η έλλειψη οπαιασδήποτε επιστημονικής βάσης δεν φαίνεται να τους πτοεί. Βλέπουν την αντίδραση, και αυτό τους αρκεί...
Το 1992 τέσσερις ερευνητές του ηθολογικού ινστιτούτου του Κεμπριτζ έκαναν ένα πείραμα. Επέλεξαν δώδεκα ιδιοκτήτες με "ζωηρά" σκυλιά και αναπαρήγαγαν τις συνθήκες που θα ωθούσαν τα κατοικίδια τους να κάνουν ζημιές σε ένα έρημο σπίτι. Έπειτα, τους δίδαξαν πως να αντιμετωπίσουν με απόλυτη αδιαφορία το σκηνικό της καταστροφής που θα τους υποδέχοταν μόλις άνοιγαν την πόρτα τους. Σημειωτέον ότι κανένα από τα σκύλια που επιλέχθηκαν δεν είχε τιμωρηθεί ποτέ,ώστε να έχει παγιώσει το συσχετισμό "ζημιά-ποινή" σε παρόμοια περίπτωση.
Τα αποτελέσματα ήταν,το λιγότερο,αμφιλεγόμενα. Στις περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις,τα σκυλιά συμπεριφέρθηκαν με εμφανή σημάδια φόβου και μεταμέλειας, σαν να γνώριζαν ότι έπραξαν κάτι απαγόρευμένο. Το ερώτημα που προέκυψε ήταν το εξής: Αν τα σκυλιά γνωρίζουν ότι οι ζημιές στα αντικείμενα που ανήκουν στο "αφεντικό" προκαλούν την οργή του, αυτή είναι μια πληροφορία που θα πρέπει να τους συνοδεύει και κατα την διάρκεια των καταστροφών. Όμως τότε, γιατί ολοκληρώνουν και δεν σταματούν στα μισά;
Το πείραμα θεωρήθηκε ασυμπερασματικό και ασαφές,και αγκαταλείφθηκε. Χρόνια αργότερα, εκπαιδευτές, όπως ο διάσημος Γουίλιαμ Κάμπελ,πρότειναν μια νέα εκδοχή: ότι τα σκυλιά έχουν την ικανότητα να ερμηνεύουν-σε αστραπιαίο χρόνο-ακούσιες ανθρώπινες αντιδράσεις που δεν μπορούμε να καμουφλάρουμε,όπως η διαστολή της οφθαλμικής κόρης και οι τονικές διάκυμανσεις της φωνής, και τις συσχετίζουν με τη στιγμιαία συναισθηματική μας κατάσταση. Αποθηκεύοντας αυτήν την πληροφορία στην μνήμη τους, μπορούν να την ανασύρουν ανά πάσα στιγμή και να τη "παντρέψουν" με τις μεταβόλες στις παραμέτρους του περιβάλλοντος. Με άλλα λόγια, αντιστρέφωντας τη διαδικασία αιτίου-αιτιατού, να κάνουν έναν λογικό συνειρμό: "το αφεντικό είναι αναστατωμένο. Ο λόγος προς το παρόν είναι άγνωστος. Καλύτερα όμως να περάσω στο mode - πειθήνιος σκύλος που δεν προκαλεί μέχρι να περάσει η μπόρα- και βλέπουμε...". Και το κάνουν τόσο γρήγορα, που ο άνθρωπος δεν προλαβαίνει να αντιληφθεί το πέρασμα από την φυσιολόγικη κατάσταση στην κατάσταση επιφύλαξης,την οποία ο ίδιος παρερμηνεύει ως ενοχή. Σύμφωνα με την άποψη του Κάμπελ, οι ιδιοκτήτες που πήραν μέρος στο πείραμα δεν κατάφεραν να συγκρατήσουν τις βιολογικές τους αντιδράσεις ακριβώς όπως κάποιος δεν μπορεί να κρυφτεί από έναν ανιχνευτή ψεύδους, γιατί τον προδίδουν οι καρδιακοί του παλμοί.
Αδιόρθωτοι συμπεριφόριστες; Ψύχραιμοι επιστήμονες που πθιστεύουν ότι για όλα υπάρχει μια όρθολογική εξήγηση και το μόνο που μένει είναι να την ανακαλύψουμε;
Ό,τι κι αν πιστεύετε, το μυστήριο της "ενοχικής ικανότητας" του σκύλου παραμένει άλυτο.
listenyourdog.blogspot.gr
