Για
τους περισσότερους ανθρώπους ο σκύλος είναι σύντροφος, φίλος, φύλακας..
για μερικούς ανθρώπους το τετράποδο αυτό πλάσμα αποτελεί στήριγμα και
σύμμαχο στην δύσκολη καθημερινότητα τους. Οι σκύλοι, οδηγοί τυφλών, θα
μπορούσε κανείς να πει ότι επιτελούν λειτούργημα. Παρακάτω θα μάθετε την
καθημερινότητα ενός σκύλου φύλακα, τα στάδια της εκπαίδευσης του και
τον ρόλο που διαδραματίζει στη ζωή ενός τυφλού ανθρώπου.
Η καθημερινότητα ενός σκύλου οδηγού
Η αγγλική οργάνωση Guide Dogs, είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο για την εκτροφή και την εκπαίδευση σκύλων εργασίας με αντικείμενο την καθοδήγηση ατόμων με μειωμένη όραση. Κάθε χρόνο εκτρέφονται και εκπαιδεύονται περισσότεροι από 1200 σκύλοι οι οποίοι επιλέγονται με γνώμονα την ευφυία τους και την προσωπικότητα τους.
Οι σκυλίτσες ζουν όλες μαζί με ανάδοχες οικογένειες, κοντά στο κέντρο εκτροφής και έρχονται στο κέντρο όταν είναι έτοιμες να γεννήσουν. Τα κουτάβια που προορίζονται για οδηγοί διακρίνονται όλα για την υψηλή ευφυία και τον καλό χαρακτήρα τους ενώ αντίθετα τα σκυλιά που είναι νευρικά, που φοβούνται τον κόσμο ή τους θορύβους αποκλείονται.
Μόλις γεννηθεί, το κάθε κουτάβι παίρνει το όνομά του από ένα γράμμα της
αλφαβήτου – ένα κουτάβι Α, για παράδειγμα, μπορεί να ονομαστεί Άνταμ, Άννα, Άμι ή Άλμπερτ. Το μόνο γράμμα από το οποίο δεν δίνουν ονόματα στα σκυλάκια είναι το Χ.
Στις πρώτες έξι με οκτώ βδομάδες τα κουτάβια εμβολιάζονται και είναι έτοιμα να συναντήσουν τους «puppy walkers», τους ανθρώπους που θ’ αρχίσουν να τα βγάζουν τις πρώτες τους βόλτες, ως μέρος της προκαταρκτικής τους εκπαίδευσης.
Ο πρώτος χρόνος
Για να γίνει ένα κουτάβι σωστός οδηγός δεν φτάνει να προέρχεται από μια καλή οικογένεια, πρέπει να πάρει και την σωστή ανατροφή. Το πρώτο τεστ αξιολόγησης γίνεται στις 6 με 8 εβδομάδες.
Οι «puppy walkers», που είναι όλοι εθελοντές με ειδική κατάρτιση, είναι εκείνοι που θα φέρουν τα κουτάβια σε μια πρώτη επαφή με το περιβάλλον, τις μυρωδιές, τις εικόνες και τους ήχους ενός κόσμου στον μελλοντικά θα παίξουν έναν ιδιαίτερα σοβαρό ρόλο. Κάθε χειριστής αναλαμβάνει ένα σκύλο και του μαθαίνει να περπατάει μπροστά του με το λουρί (κι όχι στο πλάι όπως γίνεται όταν εκπαιδεύουμε συνήθως το σκύλο), αφού προορίζεται για οδηγός ανθρώπων με προβλήματα όρασης. Παράλληλα, το εκπαιδεύει να υπακούει
απλές εντολές όπως «κάτσε», «κάτω», «μείνε» και «έλα».
Όταν το κουτάβι γίνει πλέον ενός έτους, επιστρέφει στις εγκαταστάσεις της
οργάνωσης για να ξεκινήσει το δεύτερο στάδιο της εκπαίδευσής του.
Επιστροφή στα θρανία
Επιστρέφοντας στις εγκαταστάσεις της οργάνωσης, τα νεαρά σκυλιά αποκτούν τις δεξιότητες που θα τα βοηθήσουν να ανταποκριθούν στο δύσκολο έργο τους, να οδηγήσουν έναν τυφλό ή με σοβαρά προβλήματα όρασης ιδιοκτήτη.Ανάμεσα σε αυτά που μαθαίνουν είναι:
Να περπατούν σε ευθεία γραμμή, στο κέντρο του πεζοδρομίου, εκτός κι αν
συναντήσουν εμπόδιο. Να μη στρίβουν στις γωνίες παρά μόνο όταν τους δοθεί η εντολή. Να σταματούν στο πεζοδρόμιο και να περιμένουν εντολή για να διασχίσουν το δρόμο ή να στρίψουν δεξιά ή αριστερά. Να κρίνουν το ύψος και το πλάτος του δρόμου, ώστε ο άνθρωπος που οδηγούν να μη
χτυπήσει το κεφάλι ή τους ώμους του. Να περπατούν μέσα στην κίνηση και να προσέχουν τα αυτοκίνητα και τα άλλα οχήματα.
Οι εκπαιδευόμενοι σκύλοι φορούν καφέ γιλέκο, ενώ μόλις ολοκληρώσουν την εκπαίδευση τους φορούν άσπρο γιλέκο.
Η εκπαίδευση είναι εξαιρετικά απαιτητική, γι’ αυτό και δεν καταφέρνουν όλα τα σκυλιά να την ολοκληρώσουν. Για όσα φτάσουν σ’ αυτό το στάδιο όμως, η γνωριμία τους με το μελλοντικό τους ιδιοκτήτη αποτελεί την έναρξη μιας συνεργασίας που θα διαρκέσει περίπου εφτά χρόνια. (Περίπου τα μισά από τα σκυλιά που εκπαιδεύονται σήμερα πρόκειται ν’ αντικαταστήσουν σκυλιά που αποσύρθηκαν λόγω ηλικίας από την ενεργό δράση).
Η καθημερινότητα ενός σκύλου οδηγού
Η αγγλική οργάνωση Guide Dogs, είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο για την εκτροφή και την εκπαίδευση σκύλων εργασίας με αντικείμενο την καθοδήγηση ατόμων με μειωμένη όραση. Κάθε χρόνο εκτρέφονται και εκπαιδεύονται περισσότεροι από 1200 σκύλοι οι οποίοι επιλέγονται με γνώμονα την ευφυία τους και την προσωπικότητα τους.
Οι σκυλίτσες ζουν όλες μαζί με ανάδοχες οικογένειες, κοντά στο κέντρο εκτροφής και έρχονται στο κέντρο όταν είναι έτοιμες να γεννήσουν. Τα κουτάβια που προορίζονται για οδηγοί διακρίνονται όλα για την υψηλή ευφυία και τον καλό χαρακτήρα τους ενώ αντίθετα τα σκυλιά που είναι νευρικά, που φοβούνται τον κόσμο ή τους θορύβους αποκλείονται.
Μόλις γεννηθεί, το κάθε κουτάβι παίρνει το όνομά του από ένα γράμμα της
αλφαβήτου – ένα κουτάβι Α, για παράδειγμα, μπορεί να ονομαστεί Άνταμ, Άννα, Άμι ή Άλμπερτ. Το μόνο γράμμα από το οποίο δεν δίνουν ονόματα στα σκυλάκια είναι το Χ.
Στις πρώτες έξι με οκτώ βδομάδες τα κουτάβια εμβολιάζονται και είναι έτοιμα να συναντήσουν τους «puppy walkers», τους ανθρώπους που θ’ αρχίσουν να τα βγάζουν τις πρώτες τους βόλτες, ως μέρος της προκαταρκτικής τους εκπαίδευσης.
Ο πρώτος χρόνος
Για να γίνει ένα κουτάβι σωστός οδηγός δεν φτάνει να προέρχεται από μια καλή οικογένεια, πρέπει να πάρει και την σωστή ανατροφή. Το πρώτο τεστ αξιολόγησης γίνεται στις 6 με 8 εβδομάδες.
Οι «puppy walkers», που είναι όλοι εθελοντές με ειδική κατάρτιση, είναι εκείνοι που θα φέρουν τα κουτάβια σε μια πρώτη επαφή με το περιβάλλον, τις μυρωδιές, τις εικόνες και τους ήχους ενός κόσμου στον μελλοντικά θα παίξουν έναν ιδιαίτερα σοβαρό ρόλο. Κάθε χειριστής αναλαμβάνει ένα σκύλο και του μαθαίνει να περπατάει μπροστά του με το λουρί (κι όχι στο πλάι όπως γίνεται όταν εκπαιδεύουμε συνήθως το σκύλο), αφού προορίζεται για οδηγός ανθρώπων με προβλήματα όρασης. Παράλληλα, το εκπαιδεύει να υπακούει
απλές εντολές όπως «κάτσε», «κάτω», «μείνε» και «έλα».
Όταν το κουτάβι γίνει πλέον ενός έτους, επιστρέφει στις εγκαταστάσεις της
οργάνωσης για να ξεκινήσει το δεύτερο στάδιο της εκπαίδευσής του.
Επιστροφή στα θρανία
Επιστρέφοντας στις εγκαταστάσεις της οργάνωσης, τα νεαρά σκυλιά αποκτούν τις δεξιότητες που θα τα βοηθήσουν να ανταποκριθούν στο δύσκολο έργο τους, να οδηγήσουν έναν τυφλό ή με σοβαρά προβλήματα όρασης ιδιοκτήτη.Ανάμεσα σε αυτά που μαθαίνουν είναι:
Να περπατούν σε ευθεία γραμμή, στο κέντρο του πεζοδρομίου, εκτός κι αν
συναντήσουν εμπόδιο. Να μη στρίβουν στις γωνίες παρά μόνο όταν τους δοθεί η εντολή. Να σταματούν στο πεζοδρόμιο και να περιμένουν εντολή για να διασχίσουν το δρόμο ή να στρίψουν δεξιά ή αριστερά. Να κρίνουν το ύψος και το πλάτος του δρόμου, ώστε ο άνθρωπος που οδηγούν να μη
χτυπήσει το κεφάλι ή τους ώμους του. Να περπατούν μέσα στην κίνηση και να προσέχουν τα αυτοκίνητα και τα άλλα οχήματα.
Οι εκπαιδευόμενοι σκύλοι φορούν καφέ γιλέκο, ενώ μόλις ολοκληρώσουν την εκπαίδευση τους φορούν άσπρο γιλέκο.
Η εκπαίδευση είναι εξαιρετικά απαιτητική, γι’ αυτό και δεν καταφέρνουν όλα τα σκυλιά να την ολοκληρώσουν. Για όσα φτάσουν σ’ αυτό το στάδιο όμως, η γνωριμία τους με το μελλοντικό τους ιδιοκτήτη αποτελεί την έναρξη μιας συνεργασίας που θα διαρκέσει περίπου εφτά χρόνια. (Περίπου τα μισά από τα σκυλιά που εκπαιδεύονται σήμερα πρόκειται ν’ αντικαταστήσουν σκυλιά που αποσύρθηκαν λόγω ηλικίας από την ενεργό δράση).
Η πρόσληψη
Το να «ταιριάζεις» το σκύλο με τον κατάλληλο ιδιοκτήτη είναι κάτι που απαιτεί
μεγάλη εμπειρία αλλά και ικανότητες. Το μήκος του βήματος του μελλοντικού
ιδιοκτήτη, το ύψος και το στιλ της ζωής, όλα έχουν να κάνουν με το σκύλο που θα το συνοδεύσει. Το νέο ζευγάρι περνάει περίπου τέσσερις εβδομάδες έντονης, κοινής εκπαίδευσης προκειμένου να είναι και οι δύο έτοιμοι για τη νέα ζωή τους.
Στη δουλειά…
Όταν όλα είναι έτοιμα, ο μελλοντικός ιδιοκτήτης πληρώνει 50 πένες ώστε να αποκτήσει το σκύλο οδηγό. Για τον άνθρωπο με προβλήματα όρασης, είναι ίσως η πρώτη φορά που αρχίζει να αισθάνεται ανεξάρτητος. Η ομάδα υποστήριξης της οργάνωσης για τους Σκύλους Οδηγούς για ανθρώπους με προβλήματα όρασης, βρίσκεται σε κάθε βήμα της συμβίωσης με τακτικές επισκέψεις ώστε να υποστηρίζει την όλη προσπάθεια. Γιατί έξω στο δρόμο, στις πραγματικές συνθήκες είναι που σκύλος και ιδιοκτήτης γίνονται πραγματικά ομάδα. Ο σκύλος έχει μάθει να σταματά στο πεζοδρόμιο και να περιμένει τον ιδιοκτήτη του ν’ αποφασίσει κατά πόσο είναι ασφαλές να προχωρήσει και να του δώσει την εντολή «εμπρός». Μερικές φορές ίσως ο
ιδιοκτήτης του σκύλου χρειαστεί πρόσθετη βοήθεια προκειμένου να διασχίσει ένα δρόμο με ιδιαίτερη κίνηση. Αν κάποιος περαστικός αντιληφθεί κάτι τέτοιο, πρέπει καταρχήν να ρωτήσει τον άνθρωπο που πιστεύει πως χρειάζεται βοήθεια. Αν η προσφορά γίνει δεκτή, πρέπει ν’ αφήσει τον ιδιοκτήτη του σκύλου να τον πιάσει από το μπράτσο. Οι σκύλοι οδηγοί εργάζονται σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και η ασφάλεια του ιδιοκτήτη τους συχνά εξαρτάται από τη δυνατότητά τους να συγκεντρωθούν στο έργο τους. Για το λόγο αυτό, όποιος βρεθεί κοντά σε τέτοιον σκύλο δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να του αποσπάσει την προσοχή με φαγητό ή με κουβέντα.
Όταν όλα είναι έτοιμα, ο μελλοντικός ιδιοκτήτης πληρώνει 50 πένες ώστε να αποκτήσει το σκύλο οδηγό. Για τον άνθρωπο με προβλήματα όρασης, είναι ίσως η πρώτη φορά που αρχίζει να αισθάνεται ανεξάρτητος. Η ομάδα υποστήριξης της οργάνωσης για τους Σκύλους Οδηγούς για ανθρώπους με προβλήματα όρασης, βρίσκεται σε κάθε βήμα της συμβίωσης με τακτικές επισκέψεις ώστε να υποστηρίζει την όλη προσπάθεια. Γιατί έξω στο δρόμο, στις πραγματικές συνθήκες είναι που σκύλος και ιδιοκτήτης γίνονται πραγματικά ομάδα. Ο σκύλος έχει μάθει να σταματά στο πεζοδρόμιο και να περιμένει τον ιδιοκτήτη του ν’ αποφασίσει κατά πόσο είναι ασφαλές να προχωρήσει και να του δώσει την εντολή «εμπρός». Μερικές φορές ίσως ο
ιδιοκτήτης του σκύλου χρειαστεί πρόσθετη βοήθεια προκειμένου να διασχίσει ένα δρόμο με ιδιαίτερη κίνηση. Αν κάποιος περαστικός αντιληφθεί κάτι τέτοιο, πρέπει καταρχήν να ρωτήσει τον άνθρωπο που πιστεύει πως χρειάζεται βοήθεια. Αν η προσφορά γίνει δεκτή, πρέπει ν’ αφήσει τον ιδιοκτήτη του σκύλου να τον πιάσει από το μπράτσο. Οι σκύλοι οδηγοί εργάζονται σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και η ασφάλεια του ιδιοκτήτη τους συχνά εξαρτάται από τη δυνατότητά τους να συγκεντρωθούν στο έργο τους. Για το λόγο αυτό, όποιος βρεθεί κοντά σε τέτοιον σκύλο δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να του αποσπάσει την προσοχή με φαγητό ή με κουβέντα.
Η ώρα της σύνταξης
Συνήθως ένας σκύλος οδηγός εργάζεται γύρω στα 7 χρόνια. Στη συνέχεια, έρχεται ο καιρός να «κρεμάσει το γιλέκο» και ν’ αποσυρθεί. Πολλές φορές μετά το τέλος της επαγγελματικής τους καριέρας τα σκυλιά παραμένουν στην οικογένεια του ιδιοκτήτη τους ως απλά κατοικίδια. Αν για κάποιο λόγο αυτό δεν είναι εφικτό, η οργάνωση τους βρίσκει ένα καλό σπίτι να τα υιοθετήσει και να ζήσουν την υπόλοιπη ζωή τους σαν «απλοί πολίτες».
Η οργάνωση προετοιμάζει σκύλους οδηγούς για άτομα με προβλήματα όρασης εδώ και 75 χρόνια. Αποτελεί τη μεγαλύτερη οργάνωση στον κόσμο στην εκτροφή και στην εκπαίδευση σκύλων οδηγών τυφλών.
Απασχολεί περισσότερους από 800 εργαζομένους στο Ηνωμένο Βασίλειο και διαθέτει 29 παραρτήματα και 4 χώρους παράδοσης σκύλων.
Κάθε χρόνο υποστηρίζει περίπου 5000 σκύλους σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο και ετησίως γεννιούνται στις εγκαταστάσεις της περισσότερα από 1000 κουτάβια. Το κάθε κουτάβι στοιχίζει περίπου 10 λίρες Αγγλίας την ημέρα (εκτροφή, εκπαίδευση και φροντίδα). Κάθε σκύλος εργάζεται για 7 χρόνια και οι περισσότεροι ιδιοκτήτες έχουν αρκετούς τέτοιους σκύλους στη διάρκεια της ζωής τους. Το κόστος απόκτησης του σκύλου από άτομο με προβλήματα όρασης είναι 50 πένες Αγγλίας, ώστε να μπορεί να τον αποκτήσει ο καθένας και να μην τον στερηθεί λόγω οικονομικής αδυναμίας.
Τα σκυλιά που δεν ολοκληρώνουν την εκπαίδευσή τους, συνήθως βρίσκουν «δουλειά» ως αστυνομικοί σκύλοι ή ως σκύλοι για άτομα με προβλήματα ακοής. Το συνολικό ετήσιο λειτουργικό κόστος της Guide Dogs είναι περισσότερα από 40 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας, χρήματα τα οποία προέρχονται από δωρεές και φιλανθρωπικές δράσεις.
koutavaki.blogspot.com
