Όταν
ένας σκύλος δείχνει φοβισμένη συμπεριφορά γύρω από ανθρώπους, συχνά
υποθέτει κανείς ότι ο σκύλος αυτός έχει κακοποιηθεί, ειδικά αν το
ιστορικό του είναι άγνωστο. Αλλά στην πραγματικότητα, η έλλειψη της έγκαιρης κοινωνικοποίησης είναι η πιο πιθανή αιτία.
Πολλοί συμπεριφοριστές πιστεύουν ότι αυτή η πρώιμη απώλεια είναι ο
πρωταρχικός λόγος για τον οποίο τα σκυλιά εμφανίζουν προβλήματα με
φοβίες, ειδικά με ξένους ανθρώπους, άλλα σκυλιά ή νέα περιβάλλοντα.
Θυμηθείτε ότι τα σκυλιά έχουν μια προγραμματισμένη γενετικά φοβία προς
το άγνωστο, ένα ένστικτο που αναπτύσσεται για να κρατηθούν ασφαλή. Η
εμπλοκή αυτής της αντίδρασης μπορεί να αποφευχθεί σχεδόν ολοκληρωτικά,
αν γνωστοποιήσουμε στα σκυλιά όλα όσα πρόκειται να συναντήσουν - σκυλιά,
ανθρώπους, μέρη, ήχους, άγγιγμα και κίνηση - μέσα από έγκαιρη και συχνή έκθεση.Πολλοί κτηνίατροι προειδοποιούν τους νέους ιδιοκτήτες κουταβιών ενάντια στο να πηγαίνουν τα κουτάβια τους οπουδήποτε έξω από το σπίτι και την αυλή, μέχρι το κουτάβι να έχει εμβολιαστεί ολοκληρωτικά - συνήθως σε ηλικία 16 εβδομάδων - λόγω της πιθανότητας να έρθει σε επαφή με κάποια ασθένεια. Είναι αλήθεια ότι ο τύφος και η μόρβα μπορεί να είναι θανάσιμες αρρώστιες. Επειδή αυτές οι ασθένειες μπορεί να μεταδοθούν στο κουτάβι αν περπατήσει πάνω σε έδαφος απ' όπου προηγουμένως είχε περάσει μολυσμένος σκύλος, οι ιδιοκτήτες πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί. (Ιδιαίτερα παράξενο είναι ότι κάποιοι κτηνίατροι δεν προειδοποιούν τους ιδιοκτήτες να κρατήσουν τα κουτάβια τους μακριά από το πάτωμα στο χώρο αναμονής των κτηνιατρείων, όπου είναι ο πιο πιθανός χώρος να έχουν βρεθεί άρρωστα σκυλιά!) Παρόλο που η πρώιμη καραντίνα μπορεί να αποτρέψει την αρρώστια, αποτρέπει επίσης την έκθεση του κουταβιού σε θεάματα και ήχους του έξω κόσμου και στις συναντήσεις με ανθρώπους και σκυλιά, εκτός αν έρθουν στο σπίτι. Οι ιδιοκτήτες «κουταβιών του χειμώνα» πρέπει να καταβάλλουν επιπλέον προσπάθεια να βγάζουν τα κουτάβια τους έξω για κοινωνικοποίηση ακόμη και αν ο καιρός δεν είναι καλός.
Το παράθυρο για την άριστη κοινωνικοποίηση - η περίοδος κατά την οποία ένα κουτάβι εκτίθεται σε νέα πράγματα χωρίς να βιώσει ένα μόνιμο κατάλοιπο φόβου - υπολογίζεται ότι είναι μεταξύ 4 έως 12 εβδομάδων. Σύμφωνα με όσα δηλώνει ο Steve Lindsay «Μετά την 5η εβδομάδα τα κουτάβια γίνονται εξελικτικά όλο και πιο προσεκτικά και διστακτικά στο να κάνουν νέες κοινωνικές επαφές - μία αυξανόμενη τάση φοβίας που φαίνεται να κορυφώνεται με το τέλος της περιόδου κοινωνικοποίησης κατά τη 12η εβδομάδα.» Δεν είναι ότι τα κουτάβια δεν μπορούν να εκτεθούν σε νέα πράγματα μετά την ηλικία των 12 εβδομάδων, αλλά όσο το αργότερο μετά από αυτή την ηλικία τόσο πιο δύσκολο γίνεται για ένα κουτάβι να δεχτεί το άγνωστο.
Με το παράθυρο της τέλειας κοινωνικοποίησης να κλείνει στις 12 εβδομάδες και με τη συνιστώμενη κοινωνικοποίηση μετά τον εμβολιασμό να είναι σε ηλικία 16 εβδομάδων, προκαλείται σύγχυση. Η πρώιμη κοινωνικοποίηση είναι υψίστης σημασίας. Ένα μεγάλο ποσοστό προβλημάτων συμπεριφοράς μπορεί να αποφευχθεί με την κατάλληλη έγκαιρη κοινωνικοποίηση. Δεν προτείνω να αγνοείτε τη συμβουλή του κτηνιάτρου σας και οπωσδήποτε δε συνηγορώ στο να πηγαίνετε το ανεμβολίαστο κουτάβι σε πάρκα με σκύλους ή σε άλλα μέρη όπου συχνάζουν σκυλιά. Υπάρχουν, όμως, μέρη όπου μπορείτε να πάτε τα κουτάβια σας με ασφάλεια για να κοινωνικοποιηθούν, όπως στα σπίτια φίλων, σε υγιή σκυλιά ή σε εμπορικά κέντρα όπου υπάρχουν πολλοί άνθρωποι και ελάχιστα σκυλιά. Στέκοντας έξω από ένα πετ σοπ με το κουτάβι στην αγκαλιά σας είναι ένας σιγουρότατος τρόπος να γνωρίσει πολλούς ανθρώπους. Εξάλλου, ποιος θα μπορούσε να αντισταθεί να μη χαιρετίσει αυτό το αξιαγάπητο χνουδωτό πλασματάκι;
Η κοινωνικοποίηση όχι μόνο πρέπει να ξεκινάει νωρίς αλλά πρέπει να συνεχίζεται κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ζωής του σκύλου. Τα πρώτα 2 χρόνια είναι ιδιαίτερα κρίσιμα, καθώς ο σκύλος περνάει την εφηβεία και μπαίνει στην πρώιμη ενηλικίωση.
Πολύ συχνά η φοβική συμπεριφορά μέσω αποφυγής(fearful avoidance) ενός κουταβιού μετατρέπεται σε αντιδραστική συμπεριφορά λόγω φόβου (fear reactive) όταν το κουτάβι μπαίνει στην εφηβεία. Η συμπεριφορά αυτή καλείται και επιθετική συμπεριφορά λόγω φοβίας. (fear aggressive)
Προφανώς οι άνθρωποι απομακρύνονται από την απειλητική φιγούρα και ο σκύλος μαθαίνει ότι αυτό που έκανε «δουλεύει», πράγμα που αυξάνει την πιθανότητα ο σκύλος να εκδηλώσει αυτή τη συμπεριφορά ξανά. (Παρεμπιπτόντως τα σκυλιά είναι πολύ γρηγορότερα από τους ανθρώπους. «Ο σκύλος θα με είχε δαγκώσει αν εγώ δεν είχα τραβήξει το χέρι μου μακριά.» είναι μια κοινή, αλλά λανθασμένη δήλωση. Αν ο σκύλος θέλει να πραγματοποιήσει επαφή, θα το κάνει.) Σε αυτό το σημείο πολλοί ιδιοκτήτες σταματούν να βγάζουν το σκύλο έξω σε δημόσιους χώρους με το φόβο μήπως ο σκύλος αντιδράσει εναντίον άλλων ανθρώπων ή σκύλων. Η ειρωνεία είναι ότι αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο σκύλος να γίνεται ακόμα λιγότερο κοινωνικός. Αν δε «δουλευτούν» οι φοβίες του, η αντιδραστική συμπεριφορά λόγω φόβου μπορεί να ανεγερθεί σε δάγκωμα και τελικά σε πρόκληση σοβαρής ζημιάς. Συχνά ο εκπαιδευτής σκύλων καλείται σε αυτό το σημείο ή ο σκύλος πρέπει να παραδοθεί σε άσυλο ή να ευθανατωθεί.. Το τραγικό είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις όλος αυτός ο κύκλος μπορούσε να είχε αποφευχθεί.
Λοιπόν, τι μπορείτε να κάνετε αν υιοθετήσατε έναν ενήλικο φοβικό σκύλο ή αν δεν μπορέσατε να παρέχετε πρώιμη ή μεταγενέστερη κοινωνικοποίηση; Αν τα προβλήματα του σκύλου σας είναι ήπια, μπορούν να ξεπεραστούν με τη συνήθεια, δηλαδή κάνοντας το σκύλο να συνηθίσει να νιώθει άνετα με νέα σκυλιά και ανθρώπους εκθέτοντάς τον συχνά και με επιμονή σε αυτά. Οι καθημερινές βόλτες βοηθούν πολύ σε αυτό, όπως επίσης και οι συναντήσεις ενώ κάνετε τις δουλειές σας μέσα στην πόλη. Αν τα προβλήματα του σκύλου σας είναι μέτρια προς σοβαρά, τα καλά νέα είναι ότι τα προβλήματα φοβίας που πηγάζουν από κακή πρώιμη κοινωνικοποίηση είναι συνήθως συνυφασμένα με την τροποποίηση αυτής της συμπεριφοράς.
Pet shops
Εκτροφείς χονδρικής πώλησης εκτρέφουν καθαρόαιμα ή μικρά ημίαιμα
σκυλιά για να τα πουλήσουν σε πετ σοπ. Οι συνθήκες σε αυτές τις «φάρμες
κουταβιών» (puppy mills) έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να έχουν το
μικρότερο δυνατό κόστος για τους εκτροφείς. Συχνά οι συνθήκες είναι
απίστευτα απάνθρωπες, με βρώμικα συνωστισμένα μαντριά και υποσιτισμένα
σκυλιά.Τα θηλυκά σκυλιά αναπαράγονται κάθε φορά που είναι σε οίστρο, πράγμα που είναι μια πολύ επικίνδυνη πρακτική. Τα κουτάβια, τα οποία δεν είναι καθόλου κοινωνικοποιημένα, στέλνονται στα πετ σοπ, όπου οι συνθήκες δεν είναι και ιδιαίτερα καλύτερες.
Τα κουτάβια των πετ σοπ συνήθως ζουν σε μικροσκοπικά κλουβιά και γίνονται αντικείμενα για σκούντηγμα και ενόχληση από ένα μαζικό αριθμό ανθρώπων.
Δε δημιουργεί ιδιαίτερη έκπληξη ότι τα κουτάβια από πετ σοπ συχνά υποφέρουν από μια πληθώρα προβλημάτων συμπεριλαμβανομένης και της ντροπαλότητας.Αν έχετε ήδη προμηθευτεί ένα σκύλο από πετ σοπ και κάνετε τα δυνατά σας να τον κάνετε ένα ευτυχισμένο ευπροσάρμοστο σκυλί, συνεχίστε να διαβάζετε! Εξάλλου όταν ο σκύλος σας σας έκλεψε την καρδιά στο πετ σοπ, δε γνωρίζατε ότι η εμπορική βιομηχανία κουταβιών είναι μια άθλια επιχείρηση.
petcorner
