Η παθολογική κατάσταση που ονομάζεται Διάταση και Στροφή του Στομάχου (GDV)
δεν αποτελεί μία συγκεκριμένη ασθένεια στους σκύλους αλλά μάλλον ένα
πολυπαραγοντικό σύνδρομο, όπως υποδεικνύει η φυσιοπαθολογία του. Ο
στόμαχος διατείνεται λόγω πλήρωσης του με αέρια, με υγρό ή και τα δύο
που δεν εκτονώνονται λόγω οισοφαγικού ή/και πυλωρικού αποκλεισμού και
περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του συνήθως 220 με 270 μοίρες. Ο
πυλωρός μαζί με το δωδεκαδάκτυλο μετατοπίζονται από την φυσιολογική
ανατομική τους θέση, συνήθως αριστερά και μεταξύ οισοφάγου και στομάχου.
Αυτή η ανατομική μετάθεση του οργάνου σε συνδυασμό με την διάταση του,
συμπιέζουν την οπίσθια κοίλη και την πυλαία φλέβα με αποτέλεσμα την
πρόκληση ισχαιμίας και κυκλοφορικής καταπληξίας.Κλινικά η εικόνα ενός ζώου με GDV είναι χαρακτηριστική και οφείλεται αρχικά στο οξύ κοιλιακό άλγος. Το ζώο μπορεί να παρουσιάζει σιελόρροια, διάταση στην κοιλιακή χώρα, στέκεται αγχωμένο και αρνείται να μετακινηθεί ή παίρνει αναγκαστικές στάσεις του σώματος σε μία προσπάθεια να ανακουφιστεί. Στην συνέχεια τα συμπτώματα αφορούν στην καταπληξία και περιλαμβάνουν ταχυκαρδία, ταχύπνοια, υπόταση, κυάνωση και κώμα. Πρόκειται για ένα (υπερ)επείγον περιστατικό, το ποσοστό θνησιμότητας του οποίου ακόμα και στα ζώα που εγκαίρως δέχονται θεραπεία κυμαίνεται μεταξύ 20% και 40%.
Η συνήθης άποψη που επικρατούσε ότι η GDV είναι αποτέλεσμα της άσκησης μετά από υπερκατανάλωση ξηράς τροφής πλούσιας σε δημητριακά και σόγια από μεγαλόσωμους και γιγαντόσωμους αρσενικούς σκύλους, επιδημιολογικά μάλλον απορρίπτεται. Ο συνδυασμός των παραπάνω στις περιπτώσεις αυτές συμβάλει αλλά δεν προκαλεί την κλινική εμφάνιση της GDV. Η ακριβής παθογένεια του συνδρόμου δεν είναι ακόμα γνωστή λόγω της εμφάνισης της ως μία επείγουσα και οξεία κατάσταση ακόμα και σε ζώα που δεν πληρούν κάποιες από τις συνθήκες που συνήθως ενοχοποιούνται ή είναι ζώα που τυπικά δεν έχουν προδιάθεση.
Άλλοι παράγοντες που έχουν αναφερθεί ως προδιαθέτοντες και όχι ως προκαλούντες είναι μεταξύ άλλων η ανατομική εντόπιση του στομάχου, ο βαθύς θώρακας, ο ειλεός, το τραύμα, ο έμετος, η ταχυφαγία, η χορήγηση τροφής από ύψος, η ιδιοσυγκρασία του ζώου και το stress. Τέλος, σύμφωνα με μελέτη του 2000 (Glickman et al, 2000) ζώα που έχουν συγγένεια πρώτου βαθμού με ζώα που εμφάνισαν Διάτασης και Στροφής του Στομάχου στο παρελθόν, έχουν σημαντικά υψηλό ρίσκο να την εμφανίσουν και συστήνεται να αποσύρονται από την αναπαραγωγή.
Με βάση τις μελέτες όμως (Raghavan et al, 2004 & 2006) φαίνεται ότι στην πρόκληση του συνδρόμου πολύ μεγάλο ρόλο παίζει και ο συνδυασμός είδους, ποσότητας και συχνότητας χορήγησης της τροφής μέσα στην διάρκεια της ημέρας στις φυλές σκύλων που παρουσιάζουν προδιάθεση, δηλαδή στα αρσενικά ζώα μεγαλόσωμων και γιγαντόσωμων φυλών. Πιο συγκεκριμένα, ζώα στα οποία χορηγείται αποκλειστικά και μόνο ξηρά τροφή ή ξηρά τροφή που περιέχει σαν ένα από τα τέσσερα βασικά συστατικά της λάδι ή λίπος, χορηγούμενη σε πολύ μεγαλύτερη από την ενδεικνυόμενη ποσότητα ανά γεύμα και ανεξάρτητα από τον αριθμό των γευμάτων ημερησίως, όπως επίσης ζώα τα οποία διατρέφονται με ένα και μόνο πολύ μεγάλο γεύμα ξηράς τροφής την ημέρα, διατρέχουν πολύ αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης GDV. Ο συνδυασμός ξηράς και κονσερβοποιημένης τροφής ή τροφής σε κονσέρβα και μαγειρεμένου φαγητού για σκύλους φαίνεται, σύμφωνα με τις μελέτες, να μειώνει την συχνότητα εμφάνισης Διάτασης και Στροφής Στομάχου στα ζώα με προδιάθεση.
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε ότι ο κλινικός κτηνίατρος οφείλει να δίνει ιδιαίτερη βάση σε όλες τις πτυχές που αφορούν στην διατροφή ενός σκύλου, πολύ συχνά δε ρωτάται για αυτό από καινούργιους ιδιοκτήτες όταν τον επισκέπτονται με το κουταβάκι τους για τον πρώτο του εμβολιασμό. «Γιατρέ τι να το ταΐζω;» Το ζωάκι αυτό, που όταν μεγαλώσει θα εξελιχθεί σε έναν πολύ «Μεγάλο Δανό», όπως και οι ιδιοκτήτες του πρέπει από την αρχή να εκπαιδευτούν στην σωστή διατροφή για το ζώο τους. Όχι μόνο τι θα τρώει, αλλά και πώς, πόσο και πότε. Αυτοί οι παράγοντες που συχνά παραβλέπονται σαν δευτερεύοντες, επηρεάζουν σημαντικά την υγεία των σκύλων και, όπως φαίνεται από το παραπάνω παράδειγμα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με αυτή. Και αν σε πολλά άλλα θέματα το ζωάκι που αγαπάμε μας φαίνεται να είναι σαν τον άνθρωπο, στα θέματα καθημερινής διατροφής ο σκύλος δεν είναι άνθρωπος.
Κωνσταντίνος Ι. Μπίκος, Κτηνίατρος
Mail: kompikos2004@gmail.com
Site: www.vetathome.webs.com
Πηγές:
T.W. Fossum, Small Animal Surgery 3rd Edition, Mosby – Elsevier 2007
Greg Marsolais, DVM, MS, Dipl. ACVS, Small Animal Surgery 2007, ACVS 2008
diagnovet.gr
