Πώς διδασκόμαστε από τα σκυλιά

Ο Φίλιπ Κ. Ντικ (1928 - 1982), ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς επιστημονικής φαντασίας (σε αφηγήματα του οποίου βασίστηκε το σενάριο ταινιών όπως το «Blade Runner», το «Total Recall» ή το «Minority Report»), στο κείμενο μιας διάλεξής του, την οποία τελικά ακύρωσε, είχε αναφερθεί διεξοδικά στην κεντρική ιδέα γύρω από την οποία περιστρέφονται οι παράξενοι κόσμοι των υποβλητικών ιστοριών του.

Ιδού, λοιπόν, οι βασικές του σκέψεις, τα τολμηρά ερωτήματα που γέννησαν την κοσμοθεωρία του: «Τι είναι η πραγματικότητα και ποια στοιχεία χαρακτηρίζουν την αυθεντική ανθρώπινη ύπαρξη; Αυτά είναι τα δύο ερωτήματα που με απασχολούν στο έργο μου, τα δύο βασικά θέματα που με ενθουσιάζουν και για τα οποία γράφω όλη την ώρα. Με απασχολεί το τι είμαστε και τι είναι αυτό που μας περιβάλλει. Με απασχολεί το πώς ορίζουμε τον κόσμο έξω από το εγώ μας, πώς μπορούμε να περιγράψουμε αυτό που υπάρχει, πέρα από τα εμπειρικά δεδομένα των αισθήσεών μας. Κάποια μέρα, μία φοιτήτρια κολεγίου του Καναδά μού ζήτησε να ορίσω την πραγματικότητα για μια εργασία της, στο μάθημα της φιλοσοφίας.

Το σκέφτηκα και τελικά της απάντησα ότι πραγματικότητα είναι αυτό που δεν χάνεται, ακόμα κι αν σταματήσεις να πιστεύεις σ’ αυτό. Ήταν το μόνο που μπορούσα να σκεφτώ. Αυτό έγινε το 1972. Έκτοτε, δεν κατάφερα να ορίσω την πραγματικότητα με περισσότερη σαφήνεια. Τέτοιου είδους βασικά ερωτήματα άρχισαν να με απασχολούν στο έργο μου ενστικτωδώς. Το πρώτο μου αφήγημα είχε να κάνει με ένα σκύλο ο οποίος φανταζόταν ότι οι σκουπιδιάρηδες, που έρχονταν κάθε Παρασκευή πρωί, έκλεβαν πολύτιμη τροφή την οποία η οικογένεια είχε προσεκτικά αποθηκεύσει σε ασφαλή μεταλλικά κουτιά. Κάθε μέρα, μέλη της οικογένειας έβγαζαν έξω χαρτοσακούλες με τροφή, τις έβαζαν στο μεταλλικό κάδο, τον έκλειναν προσεκτικά, και, όταν γέμιζε, αυτά τα τερατώδη πλάσματα έρχονταν και έκλεβαν τα πάντα, εκτός από τον κάδο. Τελικά, ο σκύλος αρχίζει να φαντάζεται ότι κάποια μέρα οι σκουπιδιάρηδες θα φάνε και τους ανθρώπους του σπιτιού, με την ίδια ευκολία που τους κλέβουν την τροφή τους. Φυσικά, ο σκύλος είχε διαμορφώσει λάθος άποψη. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι σκουπιδιάρηδες δεν τρώνε ανθρώπους.

Ωστόσο, από μια άποψη, η εντύπωση του σκύλου ήταν λογική, αν λάβουμε υπόψη τα δεδομένα που είχε στη διάθεσή του. Η εν λόγω ιστορία βασιζόταν σε έναν πραγματικό σκύλο τον οποίο συνήθιζα να παρακολουθώ, προσπαθώντας να μπω στο μυαλό του και να φανταστώ πώς έβλεπε τον κόσμο. Αποφάσισα με βεβαιότητα, ότι ο σκύλος έβλεπε τον κόσμο αρκετά διαφορετικά απ’ ό,τι εγώ ή οι υπόλοιποι άνθρωποι. Μετά άρχισα να σκέφτομαι ότι μπορεί κάθε ανθρώπινη ύπαρξη να ζει σε ένα μοναδικό κόσμο, έναν ιδιωτικό κόσμο, έναν κόσμο διαφορετικό από αυτόν στον οποίο ζουν και κατοικούν οι άλλοι άνθρωποι…»

Μήπως πράγματι, εκεί βρίσκεται το θέμα: στην έλλειψη επικοινωνίας, στο κενό κατανόησης που μας κρατά ξένους μεταξύ μας, στη ζοφερή έλλειψη επικοινωνίας τόσο ανάμεσά μας όσο και ανάμεσα σε μας και τα ζώα. Γιατί από τα ζώα διδασκόμασταν, ανέκαθεν, πολλά και έχουμε ακόμα περισσότερα να διδαχθούμε, αν μη τι άλλο, από τον αυθορμητισμό τους και, γενικότερα, από τους φυσικούς νόμους που διέπουν τη ζωή τους. Εδώ και χιλιετίες συζούμε με τα ζώα, αλληλεπιδρώντας καθημερινά στο ίδιο μας το σπίτι. Επιπλέον, συνυπάρχουμε με αυτά μέσα στο ίδιο μας το σώμα, γιατί το ζωικό βασίλειο μάς κληροδότησε, μέσω της φυσικής επιλογής, τις βιολογικές και ψυχικές βάσεις της ύπαρξής μας.

Είμαστε η κιβωτός των ζώων!

 

puppy-doggy.blogspot.com

Posted in: Διάφορα