Οι υδατάνθρακες είναι
οργανικές χημικές ουσίες, οι οποίες αποτελούνται από άνθρακα (C ),
υδρογόνο (Η) και οξυγόνο (Ο) και οφείλουν την ονομασία τους στο γεγονός
ότι στο μόριό τους υπάρχουν διπλάσια άτομα υδρογόνου σε σχέση με αυτά
του οξυγόνου, όπως συμβαίνει και στο νερό (ύδωρ: Η2Ο). Πρόκειται για μια
πολυπληθή κατηγορία ουσιών, η οποία σε γενικές γραμμές χωρίζεται σε δύο
μεγάλες κατηγορίες: στους διαλυτούς και στους αδιάλυτους.
Οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες
Οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες ονομάζονται έτσι, διότι ο οργανισμός του σκύλου δεν μπορεί να τους διαλύσει. Χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας αυτής είναι οι κυτταρίνες και οι ημικυτταρίνες. Οι ουσίες αυτές αποτελούν το περίβλημα των κυττάρων των φυτών και γι αυτό τα σαρκοφάγα θηλαστικά όπως ο σκύλος δεν έχουν τα κατάλληλα πεπτικά ένζυμα για να τις χωνέψουν. Αν βρεθούν στην τροφή του σκύλου, τότε αυτός θα τις φάει μεν, αλλά αυτές θα περάσουν από το πεπτικό σύστημα αναλλοίωτες στα κόπρανα.
Η πλέον συνήθης μορφή τους είναι οι ίνες. Οι ίνες αυτές, αν και δεν έχουν καμία θρεπτική αξία, δεν είναι άχρηστες, γιατί βοηθούν στην κινητικότητα του εντέρου. Σε ένα μικρό ποσοστό στην τροφή, οι ίνες αυξάνουν τον όγκο και την υγρασία των κοπράνων. Αν λείψουν τελείως από την τροφή, τότε μπορεί να προκληθεί δυσκοιλιότητα, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα ζώα. Αν πάλι βρίσκονται εκεί σε μεγάλο ποσοστό (όπως συμβαίνει στις χαμηλής ποιότητας τροφές), τότε είτε παράγονται υπερβολικά πολλά κόπρανα, είτε προκαλούνται διάρροιες, αέρια, κολίτιδα, κ.λ.π.
Πολλοί κατασκευαστές φτηνών τροφών, προσθέτουν σχετικά άφθονες αδιάλυτες ίνες στα προϊόντα τους για λόγους οικονομίας. Αντίθετα, οι σοβαροί κατασκευαστές, που σέβονται εκτός από τον εαυτό τους, τον σκύλο και την τσέπη σας, προσθέτουν την αναγκαία ποσότητα και συχνά μάλιστα αναφέρουν αυτή την πληροφορία στην συσκευασία ή και στο ενημερωτικό φυλλάδιο.
Σε περιπτώσεις παχυσαρκίας, οι ειδικές τροφές, τύπου light, περιέχουν περισσότερες ίνες, ώστε το ζώο να τρώει μια συγκεκριμένη ποσότητα για να χορτάσει, αλλά η ποσότητα αυτή να περιέχει τις λιγότερες δυνατόν θερμίδες. Κάτι ανάλογο γίνεται και στις κλινικές δίαιτες που προορίζονται για διαβητικά ζώα. Οι αυξημένες ίνες ευννοούν την ομαλή απορρόφηση ζαχάρου από το έντερο, αλλά όπως τονίσαμε και πιο πριν, οι τροφές για ηλικιωμένα ζώα, περιέχουν περισσότερες ίνες, ώστε να διευκολύνεται η δίοδος των κοπράνων και να αποφεύγεται η δυσκοιλιότητα.
Οι διαλυτοί υδατάνθρακες
Αυτή η κατηγορία ονομάζεται και ζάχαρα, επειδή σε αυτήν ανήκει και η κοινή ζάχαρη. Είναι ευρύτατα διαδεδομένες στη φύση και απαντούν σε πολλές μορφές. Είναι εύπεπτες πηγές ενέργειας, άμεσα αξιοποιήσιμες από τον οργανισμό. Αν και η θερμιδική τους αξία, είναι σχετικά μικρή σε σχέση με τα λίπη (4 θερμίδες έναντι 9 των λιπών), ο οργανισμός του σκύλου μπορεί πολύ πιο εύκολα να τους κάψει.
Από χημικής πλευράς, οι διαλυτοί υδατάνθρακες, ανάλογα με το μέγεθός τους διακρίνονται σε απλούς και σύνθετους. Απλοί υδατάνθρακες είναι π.χ. η γλυκόζη, ενώ σύνθετος π.χ. το άμυλο. Οι σύνθετοι αποτελούνται από πάρα πολλά μόρια απλών υδατανθράκων γι αυτό και ονομάζονται πολυσακχαρίτες. Στις τροφές υπάρχουν και απλοί, αλλά κυρίως σύνθετοι υδατάνθρακες.
Σε πολλές περιπτώσεις η πέψη των υδατανθράκων ξεκινάει από το στόμα. Το σάλιο περιέχει μικρές ποσότητες ενός ενζύμου, το οποίο ονομάζεται αμυλάση και διασπά σε ένα βαθμό τους σύνθετους υδατάνθρακες σε απλούστερους. Στο στομάχι, με την επίδραση των οξέων, οι υδατάνθρακες απελευθερώνονται από τις άλλες ουσίες της τροφής και προωθούνται στο έντερο για την κυρίως πέψη τους.
Στο λεπτό έντερο βρίσκεται το ένζυμο αμυλάση, το οποίο εκκρίνεται από το πάγκρεας και μπορεί να διασπά τα μεγάλα μόρια του αμύλου σε μικρότερα, τα οποία όμως είναι και αυτά αρκετά μεγάλα για να απορροφηθούν. Τα τμήματα αυτά μεταφέρονται στην επιφάνεια των εντερικών κυττάρων όπου ειδικά ένζυμα, όπως π.χ. η λακτάση, η μαλτάση, κ.λ.π. τα διασπούν σε ακόμη απλούστερα, τα οποία τελικά απορροφώνται από τα εντερικά κύτταρα και διοχετεύονται άμεσα στην κυκλοφορία του αίματος.
Αυτή την ταχύτητα εισόδου στο αίμα εκμεταλλευόμαστε σε περιστατικά υπογλυκαιμίας όταν χορηγούμε μια γλυκαντική ύλη, π.χ. ζάχαρη ή σοκολατάκι και βλέπουμε ότι μέσα σε λίγα λεπτά, τα συμπτώματα να υποχωρούν και το ζώο να συνέρχεται. Όταν οι τροφές είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε υδατάνθρακες, τότε σίγουρα μεγάλο μέρος τους θα υποστεί πέψη και απορρόφηση. Ένα μέρος τους όμως θα φθάσει στο παχύ έντερο, στο οποίο «κατοικούν» μεγάλοι πληθυσμοί μικροοργανισμών, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα ζάχαρα αυτά σαν τροφή. Στις ποιοτικές τροφές περιέχονται ειδικά ζάχαρα με σκοπό να ικανοποιήσουν τις θρεπτικές ανάγκες των οργανισμών αυτών. Αντίθετα, στις χαμηλής ποιότητας τροφές, οι μικροοργανισμοί πρέπει να τραφούν με ό,τι περισσεύει από την κυρίως πέψη στο λεπτό έντερο. Επειδή στις περιπτώσεις αυτές σπάνια βρίσκουν αυτό που χρειάζονται, ξεκινούν τις ανώμαλες ζυμώσεις με παραγωγή αερίων και τοξικών προϊόντων. Το αποτέλεσμα είναι η διάρροια. Αν βελτιώσουμε την τροφή, υποχωρούν και τα συμπτώματα.
Μια άλλη ειδική περίπτωση καλής πέψης των υδατανθράκων είναι η διάρροια που οφείλεται στο γάλα της αγελάδας που πολλοί χορηγούν στα κουτάβια σαν υποκατάστατα μητρικού γάλακτος της σκύλας. Το αγελαδινό γάλα περιέχει περίπου 40% ζάχαρα, ενώ το γάλα της σκύλας 20%. Αυτή την διπλάσια ποσότητα ζαχάρων, το κουτάβι δεν μπορεί να την απορροφήσει και την αφήνει στα μικρόβια του παχέος εντέρου, τα οποία υπεραναπτύσσονται αφού … «καλοτρώνε» και αυτή η υπερανάπτυξη των μικροβίων προκαλεί διάρροια και αέρια.
Παρόμοια περίπτωση είναι και η δυσανεξία της λακτόζης. Ο βασικός υδατάνθρακας του γάλακτος είναι η λακτόζη. Χάρη στο ένζυμο λακτάση που έχει ο οργανισμός , η λακτόζη διασπάται σε γλυκόζη και γαλακτόζη, οι οποίες και απορροφώνται. Κάποιοι οργανισμοί, για κληρονομικούς λόγους, εμφανίζουν μειωμένη ποσότητα λακτάσης από το φυσιολογικό, με συνέπεια μεγάλο μέρος της λακτόζης να προωθείται άπεπτη στο παχύ έντερο, τροφή για τους μικροοργανισμούς, προκαλώντας διάρροια. Αυτό έχει σημασία, διότι αρκετοί κατασκευαστές ποιοτικών τροφών προσθέτουν γάλα υπό μορφή σκόνης στα προϊόντα τους, τα οποία όσο ποιοτικά κι αν είναι, σε σκύλους με δυσανεξία λακτόζης, θα προκαλέσουν πρόβλημα.
Ο υπολογισμός των υδατανθράκων στην τροφή
Όταν αγοράζετε μια ξηρά τροφή, ο κατασκευαστής είναι υποχρεωμένος να αναφέρει το ποσοστό πρωτεϊνών, το ποσοστό λιπών και την ενέργεια σε θερμίδες ανά 100 γραμμάρια τροφής. Η αναφορά αυτή γίνεται και στη συσκευασία, αλλά και στα ενημερωτικά φυλλάδια. Αν οι πληροφορίες αυτές λείπουν, τότε σίγουρα κάτι δεν πάει καλά.
Ας υποθέσουμε ότι η εταιρία Α σε ένα προϊόν συντήρησης δίνει τα εξής στοιχεία: πρωτεΐνες 25%, λίπη 12% και ενέργεια /100 γραμμάρια, 355 θερμίδες. Σύμφωνα με αυτά, τότε σε 100 γραμ. προϊόντος θα υπάρχουν 25 γραμ. πρωτεΐνη και 12 γραμ. λίπους. Η θερμιδική τους αξία θα είναι 25Χ4=100 θερμίδες και 12Χ9=108 θερμίδες αντίστοιχα. Μέχρι εδώ, σύνολο 208 θερμίδες. Λογικά λοιπόν από το σύνολο των 355 θερμίδων οι 147 θα αποδίδονται από διαλυτούς υδατάνθρακες. Ο αριθμός 147 προκύπτει από το 355 (σύνολο θερμίδων) αν αφαιρέσετε το 208 (θερμίδες από πρωτεΐνες και λίπη). Οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες, το νερό, οι βιταμίνες και τα μέταλλα δεν έχουν καμία θερμιδική αξία. Αφού όμως κάθε γραμμάριο υδατάνθρακα παρέχει 4 θερμίδες, τότε οι 147 θερμίδες αποδίδονται από 36,75 γραμμάρια υδατάνθρακες (διαλυτοί πάντα).
Επομένως, η τροφή του παραδείγματός μας σε κάθε 100 γραμμάρια περιέχει 25 γραμ. πρωτεΐνη, 12 γραμ. λίπους και 36,75 γραμ. διαλυτών υδατανθράκων. Μέχρι εδώ, σύνολο 73,75 γραμ. Άλλα 8 γραμ. είναι η υγρασία, δηλαδή σύνολο 81,75 γραμ. Τα υπόλοιπα 18,25 γραμ. μέχρι τα 100 τι είναι; Μα φυσικά οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες, αυτοί που δεν πέπτονται, η διατροφική … «σαβούρα». Μερικοί κατασκευαστές αναφέρουν κατευθείαν όχι τον αριθμό των θερμίδων, αλλά το ποσοστό των διαλυτών και αδιάλυτων υδατανθράκων και αυτό είναι θεμιτό. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να έχετε τις πληροφορίες που θα σας επιτρέψουν να αξιολογήσετε την τροφή που αγοράζετε. Γιατί στο παράδειγμα που προαναφέραμε, το 18,75 είναι πολύ υψηλό ποσοστό. Σε αξιοπρεπείς τροφές η περιεκτικότητα σε αδιάλυτες ίνες, δεν πρέπει να ξεπερνάει το 7-8%. Αν το δείτε οικονομικά, τότε το 18,75 της αξίας της τροφής είναι «από χέρι» κόπρανα (στο παράδειγμα πάντα). Εκτός αν η τροφή είναι τύπου light ή ειδική δίαιτα για διαβητικούς σκύλους, οπότε οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες (ίνες) μπορεί να φτάνουν το 15%.
Ένα σημείο μάρκετινγκ κάποιων εταιριών είναι η διαφήμιση ότι το προϊόν τους έχει και λαχανικά!!! Τα λαχανικά αυτά, ο καταναλωτής σκεπτόμενος τον εαυτό του και όχι τον σκύλο του, τα θεωρεί αιτία νοστιμιάς και υγείας και παίρνει την τροφή. Πράγματι, πολλοί ιδιοκτήτες αγοράζουν σύμφωνα με το δικό τους στομάχι και όχι σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες του ζώου τους.
Παράδειγμα, τα λαχανικά, στην πλειοψηφία της χημικής τους σύστασης είναι αδιάλυτοι υδατάνθρακες, δηλαδή άπεπτοι από τον σκύλο. Και θα αναρωτηθείτε: μα τότε γιατί το πρώτο συστατικό που έχουν πολλές σοβαρές εταιρίες, ή έστω το δεύτερο, το τρίτο είναι το καλαμπόκι ή το ρύζι; Αυτά δεν είναι φυτά; Ναι, είναι φυτά, αλλά στις τροφές χρησιμοποιούνται οι καρποί των φυτών αυτών που είναι πλούσιοι σε άμυλο, έναν ευδιάλυτο υδατάνθρακα, ο οποίος εύκολα αφομοιώνεται από τον οργανισμό του σκύλου. Αντίθετα, τα στελέχη των φυτών και τα ξυλώδη τμήματα δεν μπορούν με τίποτα να αφομοιωθούν, γιατί αποτελούνται από αδιάλυτους υδατάνθρακες (κυτταρίνες) και γι αυτό δεν χρησιμοποιούνται.
Γιώργος Ι. Ρόζος Κτηνίατρος
-http://www.alfa-omega.gr, ourdogs.gr
Οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες
Οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες ονομάζονται έτσι, διότι ο οργανισμός του σκύλου δεν μπορεί να τους διαλύσει. Χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της κατηγορίας αυτής είναι οι κυτταρίνες και οι ημικυτταρίνες. Οι ουσίες αυτές αποτελούν το περίβλημα των κυττάρων των φυτών και γι αυτό τα σαρκοφάγα θηλαστικά όπως ο σκύλος δεν έχουν τα κατάλληλα πεπτικά ένζυμα για να τις χωνέψουν. Αν βρεθούν στην τροφή του σκύλου, τότε αυτός θα τις φάει μεν, αλλά αυτές θα περάσουν από το πεπτικό σύστημα αναλλοίωτες στα κόπρανα.
Η πλέον συνήθης μορφή τους είναι οι ίνες. Οι ίνες αυτές, αν και δεν έχουν καμία θρεπτική αξία, δεν είναι άχρηστες, γιατί βοηθούν στην κινητικότητα του εντέρου. Σε ένα μικρό ποσοστό στην τροφή, οι ίνες αυξάνουν τον όγκο και την υγρασία των κοπράνων. Αν λείψουν τελείως από την τροφή, τότε μπορεί να προκληθεί δυσκοιλιότητα, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα ζώα. Αν πάλι βρίσκονται εκεί σε μεγάλο ποσοστό (όπως συμβαίνει στις χαμηλής ποιότητας τροφές), τότε είτε παράγονται υπερβολικά πολλά κόπρανα, είτε προκαλούνται διάρροιες, αέρια, κολίτιδα, κ.λ.π.
Πολλοί κατασκευαστές φτηνών τροφών, προσθέτουν σχετικά άφθονες αδιάλυτες ίνες στα προϊόντα τους για λόγους οικονομίας. Αντίθετα, οι σοβαροί κατασκευαστές, που σέβονται εκτός από τον εαυτό τους, τον σκύλο και την τσέπη σας, προσθέτουν την αναγκαία ποσότητα και συχνά μάλιστα αναφέρουν αυτή την πληροφορία στην συσκευασία ή και στο ενημερωτικό φυλλάδιο.
Σε περιπτώσεις παχυσαρκίας, οι ειδικές τροφές, τύπου light, περιέχουν περισσότερες ίνες, ώστε το ζώο να τρώει μια συγκεκριμένη ποσότητα για να χορτάσει, αλλά η ποσότητα αυτή να περιέχει τις λιγότερες δυνατόν θερμίδες. Κάτι ανάλογο γίνεται και στις κλινικές δίαιτες που προορίζονται για διαβητικά ζώα. Οι αυξημένες ίνες ευννοούν την ομαλή απορρόφηση ζαχάρου από το έντερο, αλλά όπως τονίσαμε και πιο πριν, οι τροφές για ηλικιωμένα ζώα, περιέχουν περισσότερες ίνες, ώστε να διευκολύνεται η δίοδος των κοπράνων και να αποφεύγεται η δυσκοιλιότητα.
Οι διαλυτοί υδατάνθρακες
Αυτή η κατηγορία ονομάζεται και ζάχαρα, επειδή σε αυτήν ανήκει και η κοινή ζάχαρη. Είναι ευρύτατα διαδεδομένες στη φύση και απαντούν σε πολλές μορφές. Είναι εύπεπτες πηγές ενέργειας, άμεσα αξιοποιήσιμες από τον οργανισμό. Αν και η θερμιδική τους αξία, είναι σχετικά μικρή σε σχέση με τα λίπη (4 θερμίδες έναντι 9 των λιπών), ο οργανισμός του σκύλου μπορεί πολύ πιο εύκολα να τους κάψει.
Από χημικής πλευράς, οι διαλυτοί υδατάνθρακες, ανάλογα με το μέγεθός τους διακρίνονται σε απλούς και σύνθετους. Απλοί υδατάνθρακες είναι π.χ. η γλυκόζη, ενώ σύνθετος π.χ. το άμυλο. Οι σύνθετοι αποτελούνται από πάρα πολλά μόρια απλών υδατανθράκων γι αυτό και ονομάζονται πολυσακχαρίτες. Στις τροφές υπάρχουν και απλοί, αλλά κυρίως σύνθετοι υδατάνθρακες.
Σε πολλές περιπτώσεις η πέψη των υδατανθράκων ξεκινάει από το στόμα. Το σάλιο περιέχει μικρές ποσότητες ενός ενζύμου, το οποίο ονομάζεται αμυλάση και διασπά σε ένα βαθμό τους σύνθετους υδατάνθρακες σε απλούστερους. Στο στομάχι, με την επίδραση των οξέων, οι υδατάνθρακες απελευθερώνονται από τις άλλες ουσίες της τροφής και προωθούνται στο έντερο για την κυρίως πέψη τους.
Στο λεπτό έντερο βρίσκεται το ένζυμο αμυλάση, το οποίο εκκρίνεται από το πάγκρεας και μπορεί να διασπά τα μεγάλα μόρια του αμύλου σε μικρότερα, τα οποία όμως είναι και αυτά αρκετά μεγάλα για να απορροφηθούν. Τα τμήματα αυτά μεταφέρονται στην επιφάνεια των εντερικών κυττάρων όπου ειδικά ένζυμα, όπως π.χ. η λακτάση, η μαλτάση, κ.λ.π. τα διασπούν σε ακόμη απλούστερα, τα οποία τελικά απορροφώνται από τα εντερικά κύτταρα και διοχετεύονται άμεσα στην κυκλοφορία του αίματος.
Αυτή την ταχύτητα εισόδου στο αίμα εκμεταλλευόμαστε σε περιστατικά υπογλυκαιμίας όταν χορηγούμε μια γλυκαντική ύλη, π.χ. ζάχαρη ή σοκολατάκι και βλέπουμε ότι μέσα σε λίγα λεπτά, τα συμπτώματα να υποχωρούν και το ζώο να συνέρχεται. Όταν οι τροφές είναι ιδιαίτερα πλούσιες σε υδατάνθρακες, τότε σίγουρα μεγάλο μέρος τους θα υποστεί πέψη και απορρόφηση. Ένα μέρος τους όμως θα φθάσει στο παχύ έντερο, στο οποίο «κατοικούν» μεγάλοι πληθυσμοί μικροοργανισμών, οι οποίοι χρησιμοποιούν τα ζάχαρα αυτά σαν τροφή. Στις ποιοτικές τροφές περιέχονται ειδικά ζάχαρα με σκοπό να ικανοποιήσουν τις θρεπτικές ανάγκες των οργανισμών αυτών. Αντίθετα, στις χαμηλής ποιότητας τροφές, οι μικροοργανισμοί πρέπει να τραφούν με ό,τι περισσεύει από την κυρίως πέψη στο λεπτό έντερο. Επειδή στις περιπτώσεις αυτές σπάνια βρίσκουν αυτό που χρειάζονται, ξεκινούν τις ανώμαλες ζυμώσεις με παραγωγή αερίων και τοξικών προϊόντων. Το αποτέλεσμα είναι η διάρροια. Αν βελτιώσουμε την τροφή, υποχωρούν και τα συμπτώματα.
Μια άλλη ειδική περίπτωση καλής πέψης των υδατανθράκων είναι η διάρροια που οφείλεται στο γάλα της αγελάδας που πολλοί χορηγούν στα κουτάβια σαν υποκατάστατα μητρικού γάλακτος της σκύλας. Το αγελαδινό γάλα περιέχει περίπου 40% ζάχαρα, ενώ το γάλα της σκύλας 20%. Αυτή την διπλάσια ποσότητα ζαχάρων, το κουτάβι δεν μπορεί να την απορροφήσει και την αφήνει στα μικρόβια του παχέος εντέρου, τα οποία υπεραναπτύσσονται αφού … «καλοτρώνε» και αυτή η υπερανάπτυξη των μικροβίων προκαλεί διάρροια και αέρια.
Παρόμοια περίπτωση είναι και η δυσανεξία της λακτόζης. Ο βασικός υδατάνθρακας του γάλακτος είναι η λακτόζη. Χάρη στο ένζυμο λακτάση που έχει ο οργανισμός , η λακτόζη διασπάται σε γλυκόζη και γαλακτόζη, οι οποίες και απορροφώνται. Κάποιοι οργανισμοί, για κληρονομικούς λόγους, εμφανίζουν μειωμένη ποσότητα λακτάσης από το φυσιολογικό, με συνέπεια μεγάλο μέρος της λακτόζης να προωθείται άπεπτη στο παχύ έντερο, τροφή για τους μικροοργανισμούς, προκαλώντας διάρροια. Αυτό έχει σημασία, διότι αρκετοί κατασκευαστές ποιοτικών τροφών προσθέτουν γάλα υπό μορφή σκόνης στα προϊόντα τους, τα οποία όσο ποιοτικά κι αν είναι, σε σκύλους με δυσανεξία λακτόζης, θα προκαλέσουν πρόβλημα.
Ο υπολογισμός των υδατανθράκων στην τροφή
Όταν αγοράζετε μια ξηρά τροφή, ο κατασκευαστής είναι υποχρεωμένος να αναφέρει το ποσοστό πρωτεϊνών, το ποσοστό λιπών και την ενέργεια σε θερμίδες ανά 100 γραμμάρια τροφής. Η αναφορά αυτή γίνεται και στη συσκευασία, αλλά και στα ενημερωτικά φυλλάδια. Αν οι πληροφορίες αυτές λείπουν, τότε σίγουρα κάτι δεν πάει καλά.
Ας υποθέσουμε ότι η εταιρία Α σε ένα προϊόν συντήρησης δίνει τα εξής στοιχεία: πρωτεΐνες 25%, λίπη 12% και ενέργεια /100 γραμμάρια, 355 θερμίδες. Σύμφωνα με αυτά, τότε σε 100 γραμ. προϊόντος θα υπάρχουν 25 γραμ. πρωτεΐνη και 12 γραμ. λίπους. Η θερμιδική τους αξία θα είναι 25Χ4=100 θερμίδες και 12Χ9=108 θερμίδες αντίστοιχα. Μέχρι εδώ, σύνολο 208 θερμίδες. Λογικά λοιπόν από το σύνολο των 355 θερμίδων οι 147 θα αποδίδονται από διαλυτούς υδατάνθρακες. Ο αριθμός 147 προκύπτει από το 355 (σύνολο θερμίδων) αν αφαιρέσετε το 208 (θερμίδες από πρωτεΐνες και λίπη). Οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες, το νερό, οι βιταμίνες και τα μέταλλα δεν έχουν καμία θερμιδική αξία. Αφού όμως κάθε γραμμάριο υδατάνθρακα παρέχει 4 θερμίδες, τότε οι 147 θερμίδες αποδίδονται από 36,75 γραμμάρια υδατάνθρακες (διαλυτοί πάντα).
Επομένως, η τροφή του παραδείγματός μας σε κάθε 100 γραμμάρια περιέχει 25 γραμ. πρωτεΐνη, 12 γραμ. λίπους και 36,75 γραμ. διαλυτών υδατανθράκων. Μέχρι εδώ, σύνολο 73,75 γραμ. Άλλα 8 γραμ. είναι η υγρασία, δηλαδή σύνολο 81,75 γραμ. Τα υπόλοιπα 18,25 γραμ. μέχρι τα 100 τι είναι; Μα φυσικά οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες, αυτοί που δεν πέπτονται, η διατροφική … «σαβούρα». Μερικοί κατασκευαστές αναφέρουν κατευθείαν όχι τον αριθμό των θερμίδων, αλλά το ποσοστό των διαλυτών και αδιάλυτων υδατανθράκων και αυτό είναι θεμιτό. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να έχετε τις πληροφορίες που θα σας επιτρέψουν να αξιολογήσετε την τροφή που αγοράζετε. Γιατί στο παράδειγμα που προαναφέραμε, το 18,75 είναι πολύ υψηλό ποσοστό. Σε αξιοπρεπείς τροφές η περιεκτικότητα σε αδιάλυτες ίνες, δεν πρέπει να ξεπερνάει το 7-8%. Αν το δείτε οικονομικά, τότε το 18,75 της αξίας της τροφής είναι «από χέρι» κόπρανα (στο παράδειγμα πάντα). Εκτός αν η τροφή είναι τύπου light ή ειδική δίαιτα για διαβητικούς σκύλους, οπότε οι αδιάλυτοι υδατάνθρακες (ίνες) μπορεί να φτάνουν το 15%.
Ένα σημείο μάρκετινγκ κάποιων εταιριών είναι η διαφήμιση ότι το προϊόν τους έχει και λαχανικά!!! Τα λαχανικά αυτά, ο καταναλωτής σκεπτόμενος τον εαυτό του και όχι τον σκύλο του, τα θεωρεί αιτία νοστιμιάς και υγείας και παίρνει την τροφή. Πράγματι, πολλοί ιδιοκτήτες αγοράζουν σύμφωνα με το δικό τους στομάχι και όχι σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες του ζώου τους.
Παράδειγμα, τα λαχανικά, στην πλειοψηφία της χημικής τους σύστασης είναι αδιάλυτοι υδατάνθρακες, δηλαδή άπεπτοι από τον σκύλο. Και θα αναρωτηθείτε: μα τότε γιατί το πρώτο συστατικό που έχουν πολλές σοβαρές εταιρίες, ή έστω το δεύτερο, το τρίτο είναι το καλαμπόκι ή το ρύζι; Αυτά δεν είναι φυτά; Ναι, είναι φυτά, αλλά στις τροφές χρησιμοποιούνται οι καρποί των φυτών αυτών που είναι πλούσιοι σε άμυλο, έναν ευδιάλυτο υδατάνθρακα, ο οποίος εύκολα αφομοιώνεται από τον οργανισμό του σκύλου. Αντίθετα, τα στελέχη των φυτών και τα ξυλώδη τμήματα δεν μπορούν με τίποτα να αφομοιωθούν, γιατί αποτελούνται από αδιάλυτους υδατάνθρακες (κυτταρίνες) και γι αυτό δεν χρησιμοποιούνται.
Γιώργος Ι. Ρόζος Κτηνίατρος
-http://www.alfa-omega.gr, ourdogs.gr
