Η
άμεση «διαμαρτυρία» του δέρματος και του τριχώματος έχει όμως και τη
θετική της πλευρά, αφού ο κάθε ιδιοκτήτης σκύλου μπορεί να εκτιμήσει
εύκολα την κατάσταση υγείας του σκύλου του.Η εποχική αλλαγή τριχώματος στα σκυλιά γίνεται λόγω της αλλαγής της θερμοκρασίας και του φωτός και φτάνει στο κορύφωμά της δυο φορές τον χρόνο: Μάρτιο-Μάιο και Σεπτέμβριο-Νοέμβριο. Αυτό συμβαίνει για να προστατεύει τα ζώα από τις κάθε είδους κλιματολογικές συνθήκες, τόσο από το κρύο του χειμώνα, όσο και από τη ζέστη του καλοκαιριού. Επειδή τα σκυλιά μας τώρα διαβιώνουν συνήθως σε θερμαινόμενα σπίτια, κάτω από τεχνητό φως, μπορεί να παρουσιάζουν διαταραχές στην αλλαγή του τριχώματός τους. Ετσι, πολύ συχνά, παρατηρείται μια διαρκής αλλαγή μανδύα.
Ο οργανισμός του σκύλου χρειάζεται περίπου 4-6 εβδομάδες για να αλλάξει και να παραγάγει καινούργιο τρίχωμα. Επειδή αυτή η διαδικασία επιβαρύνει τον μεταβολισμό, αυτή την περίοδο είναι πολύ εύκολο να φανούν οι όποιες ελλείψεις στη διατροφή του σκύλου.
Οι εποχικοί ρυθμοί μεταδίδονται από ορμόνες της υπόφυσης (ορμονοαδένας στον εγκέφαλο) στο σώμα. Αλλες ορμόνες (π.χ. οι σεξουαλικές) μεταδίδουν αυτά τα οδηγητικά ερεθίσματα μέχρι τα κύτταρα του δέρματος. Ετσι σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρείται ότι μια θηλυκιά έχει αυξημένη τριχόπτωση πριν τον οίστρο, παύση παραγωγής μανδύα κατά τη διάρκειά του και αύξηση παραγωγής τριχώματος μετά το τέλος του. Μετά από γέννα επίσης, παρατηρείται ιδιαίτερα μεγάλη απώλεια τριχώματος και πάλι ως αποτέλεσμα των ορμονικών αλλαγών. Κάθε τρίχα χωρίζεται σε κορμό και ρίζα.
Η ρίζα είναι ενωμένη με το δέρμα. Κάτω από τη ρίζα υπάρχουν ζωντανά δερματικά κύτταρα, τα οποία τροφοδοτούν την τρίχα και αποδίδουν και τη χρωστική ουσία (μελανίνη). Η ανάμειξη της μελανίνης (που ευθύνεται για το χρώμα) είναι κληρονομικά καθορισμένη και δεν επηρεάζεται. Το βασικό συστατικό των τριχών είναι οι πρωτεϊνες. Επίσης, περιέχουν και αρκετή ποσότητα τσίγκου (200mg/kg) και χαλκού (14 mg/kg).
Αν και οι τρίχες αποτελούνται κατά κύριο λόγο μόνο από «νεκρές» πρωτεϊνες, θεωρούνται σαν όργανα του δέρματος (όπως και τα νύχια). Ενα όργανο δεν έχει μόνο απαραίτητες λειτουργίες, αλλά τροφοδοτείται και από τον οργανισμό. Η τρίχα τροφοδοτείται με λιπαντικές ουσίες. Αυτές είναι απαραίτητες για την καλή υγεία των τριχών, τους δίνει λάμψη, ελαστικότητα και προστασία από το σπάσιμο. Αρχικά, οι τρίχες καλύπτονται με τη λιπαντική ουσία, όταν φυτρώνουν. Υστερα, ο σκύλος πρέπει να τη μοιράζει μόνος του στο τρίχωμά του στα πλαίσια της σωματικής του υγιεινής (γλείψιμο).
Οι παθήσεις...
Οι τρίχες δεν έχουν νεύρα, αλλά κοντά στις ρίζες και γύρω τους επιφανειακά στο δέρμα υπάρχουν άφθονα νευρικά κύτταρα. Τα νευρικά κύτταρα μπορούν έτσι να ανιχνεύσουν και την παραμικρή επαφή με τις τρίχες. Οι τρίχες λοιπόν είναι ένα όργανο του σώματος με πολλαπλές σημαντικές λειτουργίες (θερμομόνωση, επικοινωνία, αισθητικό όργανο).
Μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια στα αναγκαία συστατικά, είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού, ιδίως για την τριχοφυϊα και τη σωστή λειτουργία των ορμονών. Επειδή η ισορροπία διαταράσσεται πολύ εύκολα, τα πρώτα σημάδια μιας έλλειψης αντικατοπτρίζονται αμέσως στο τρίχωμα.
Σήμερα, γίνονται και αναλύσεις τριχών και έτσι μπορούν να διαγνωσθούν όχι μόνο διαταραχές του μεταβολισμού πολύ γρήγορα, αλλά και δηλητηριάσεις και λάθη στη διατροφή. Δυστυχώς, αυτός ο τρόπος διάγνωσης είναι ακόμα πολύπλοκος και ακριβός. Αλλαγές του τριχώματος, που μπορεί να οφείλονται σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις, δεν μπορούν να διαγνωστούν με ακρίβεια με μόνο στοιχείο το τρίχωμα ή το δέρμα. Ο κτηνίατρος θα πρέπει να μας πει τι λείπει από τον οργανισμό του σκύλου μας όταν εμείς βλέπουμε κάποιες σημαντικές αλλαγές του τριχώματος.
