Οι βιταμίνες είναι οργανικές ουσίες, απαραίτητες για την ανάπτυξη, την
υγεία, το φυσιολογικό μεταβολισμό του οργανισμού και τη σωματική ευεξία.
Εκτός λιγοστών περιπτώσεων οι βιταμίνες δεν μπορούν να παραχθούν ή να συνθεθούν μέσα στον οργανισμό και επομένως, πρέπει να παρασχεθούν με την διατροφή.
Κάποιες βιταμίνες είναι απαραίτητα μέρη ενζύμων - χημικών μορίων που καταλύουν ή διευκολύνουν την ολοκλήρωση των χημικών αντιδράσεων.
Άλλες, σχηματίζουν βασικά μέρη των ορμονών - χημικών ουσιών που προάγουν και προστατεύουν την υγεία του οργανισμού και τις αναπαραγωγικές διαδικασίες του.
Δεν υπάρχει ακόμα σαφής ή απόλυτη θέση για το αν είναι απαραίτητη η χρήση συμπληρωμάτων στην διατροφή του σκύλου.Το σίγουρο είναι πως μια ισσοροπημένη διατροφή δεν "έχει ανάγκη" από συμπληρώματα.
Μια καλή ξηρά τροφή, μια προσεγμένη και μελετημένη B.A.R.F. ή η σχολαστική ενασχόληση με το μαγείρεμα ειδικού φαγητού για τον σκύλο μάλλον δεν χρειάζετε καμία "βοήθεια" από συμπληρώματα.
Όπως σε πολλά ζητήματα, έτσι και σε αυτό των βιταμινών η υπερβολή και η άσκοπη χρήση προκαλούν περισσότερα προβλήματα από όσα θα φανταζόμασταν (παραμόρφωση των οστών, αρτηριακή πίεση, τοξικές καταστάσεις, κ.α.).
Οι βιταμίνες είναι δύο ευδιάκριτων τύπων: υδροδιαλυτές και λιποδιαλυτές.
ΥΔΡΟΔΙΑΛΥΤΕΣ
Θειαμίνη (Β1)
Νικοτινικό οξύ
Πυριδοξίνη (Β6)
Ριβοφλαβίνη (Β2)
Βιταμίνη Β12
Φολικο οξύ
Παντοθενικό οξύ
Χολινη
Βιοτινη
Οι ανεπάρκειες στις περισσότερες από τις υδροδιαλυτές βιταμίνες είναι σπάνιες στα σκυλιά, λόγω της παρουσίας επαρκών ποσών αυτών των βιταμινών στα αυγά, το γάλα, το κρέας και τα δημητριακά.Εντούτοις η θειαμίνη, η βιοτίνη και το ασκορβικό οξύ παρουσιάζουν κάποιες ιδιαιτερότητες, επομένως ας τις δούμε με κάποιες λεπτομέρειες.
Θειαμίνη (Β1)
Η θειαμίνη απαιτείται για τις αντιδράσεις στο μεταβολισμό γλυκόζης και την οξείδωση των αμινοξέων και των λιπαρών οξέων.Μια ανεπάρκεια της θειαμίνης οδηγεί σε σοβαρή μείωση της ικανότητας των κυττάρων να παραγάγουν ενέργεια.Η διαιτητική απαίτηση για θειαμίνη είναι ανάλογη προς τη λήψη ενέργειας, και μια διατροφή υψηλή σε υδατάνθρακες αυξάνει την ανάγκη για θειαμίνη.
Η δράση της θειαμίνης καταστρέφεται με το μαγείρεμα και τις υψηλές θερμοκρασίες για αυτό και οι βιομηχανίες τροφών προσθέτουν θειαμίνη στα προϊόντα τους.
Οι ενώσεις θείου, όπως το διοξείδιο του θείου, προστίθενται συχνά σε τρόφιμα για τα κατοικίδια.Αυτές δρούν ανταγωνιστικά προς την θειαμίνη και την δράση της, για αυτό τα σκυλιά μπορούν να αναπτύξουν σημάδια ανεπάρκειας όταν ταΐζονται με τέτοια τρόφιμα (με αυτά τα συντηρητικά) ή εάν αυτά τα τρόφιμα αναμιγνύονται με την πλήρη και ισορροπημένη τροφή τους.
Τα σημάδια της ανεπάρκειας μπορούν να εμφανιστούν μέσα σε δύο εβδομάδες σε μια ανεπαρκή διατροφή και προχωρούν γρήγορα.Τα χαρακτηριστικά σημάδια ανεπάρκειας περιλαμβάνουν τη μειωμένη ανάπτυξη, την ανορεξία, την απώλεια βάρους, τις κρίσεις, σταθερές και διεσταλμένες κόρες και προχωρούν στην καταπληξία και το κώμα.
Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα η κατάληξη μπορεί να είναι μοιραία.
Πηγές τις θειαμίνης τα γαλακτοκομικά, τα δημητριακά και τα εντόσθια.
Βιοτίνη
Η βιοτίνη απαιτείται για τα ένζυμα που ρυθμίζουν τη σύνθεση λίπους και γλυκόζης.Η βιοτίνη βρίσκεται σε πολυάριθμα τρόφιμα και παράγεται επίσης, από τα εντερικά βακτήρια.
Δεδομένου ότι είναι υπερβολικά δύσκολο να δημιουργηθούν σημάδια ανεπάρκειας στα σκυλιά λόγω της βακτηριακής σύνθεσης στο έντερο (όταν τρέφονται σωστά) δεν χρειάζεται κανένα συμπλήρωμα.
Οι ανεπάρκειες συναντώνται γενικά μόνο μετά από τη μακροχρόνια αντιβιοτική θεραπεία που μειώνει την εντερική πανίδα ή μετά από την υπερβολική κατανάλωση ακατέργαστων αυγών.Μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο ασπράδι (avidin) αποτρέπει την εντερική σύνθεση της βιοτίνης.
Η ανεπάρκεια οδηγεί στην εξασθενισμένη της πρωτεϊνικής σύνθεσης, με συνέπεια την εμφάνιση της φολιδωτής, ξηράς δερματίτιδας.
Ασκορβικό οξύ (C)
Το ασκορβικό οξύ μπορεί να συνθεθεί στο σώμα των περισσότερων θηλαστικών, εκτός από του ανθρωπου, των πρωτεύοντων και των ινδικών χοιριδίων, οι οποίοι χρειάζονται το ασκορβικό οξύ στη διατροφή τους.
Η βιταμίνη C απαιτείται για τη διατήρηση κανονικού συνδετικού ιστού καθώς επίσης και για τη θεραπεία πληγών και την ανάπλαση των οστών.
Η αυστηρή πίεση (το στες ή το τραύμα) οδηγεί σε μια αυξημένη απαίτηση βιταμίνης C λόγω της γρήγορης μείωσης των αποθεμάτων της βιταμίνης στα επινεφρίδια.
Τα σκυλιά δεν απαιτούν, υπό κανονικές συνθήκες, συμπλήρωμα βιταμίνης C στην διατροφή τους.Εντούτοις η μείωση της βιταμίνης C έχει παρουσιαστεί σε Greyhounds μετά από έντονη άσκηση και γενικότερα συστήνονται διαιτητικά συμπληρώματα βιταμίνης C για τα σκυλιά κάτω από "αυστηρή πίεση", όπως κυνοδρομίες, ελκηθροδρομίες και κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης από μια χειρουργική επέμβαση ή εγκαυμάτων.
Στη συνέχεια θα δούμε και τις λιποδιαλυτές βιταμίνες (Α, D, Ε, και Κ) που αποθηκεύονται στο σώμα, κυρίως στο συκώτι, σε αντίθεση με τις υδροδιαλυτές βιταμίνες.
ΛΥΠΟΔΙΑΛΥΤΕΣ
Βιταμίνη Α
Βιταμίνη D
Βιταμίνη Ε
Βιταμίνη Κ
Βιταμίνη Α
Η βιταμίνη Α έρχετε σε πολλές μορφές μέσω της διατροφής.Η β-καροτίνη είναι η σημαντικότερη μορφή/πηγή της βιταμίνης Α για τα περισσότερα είδη.
Η β-καροτίνη έχει πολύ σημαντική και αποτελεσματική αντιοξειδωτική δράση και υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων που αρχίζουν από την παραγωγή των ελεύθερων ριζών.
Η βιταμίνη Α είναι ουσιαστικής σημασίας για την όραση, τον έλεγχο της ανάπτυξης των οστών και την αναπαραγωγή.Η βιταμίνη Α εμπλέκεται στην ρύθμιση της αύξησης κυττάρων και τη διαφοροποίηση τους και είναι ουσιαστική για τη διατήρηση της ακεραιότητας του δέρματος.
Η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να επιφέρει ανορεξία, πόνους στα οστά και παραμόρφωση τους.
Βρίσκετε στα ιχθυέλαια, το συκώτι και τα λαχανικά.
Βιταμίνη D
Ο κύριος ρόλος της είναι στη ρύθμιση των συγκεντρώσεων ασβεστίου και φωσφόρου στο πλάσμα.Η βιταμίνη D εμφανίζεται σε σχετικά μεγάλες ποσότητες στα ιχθυέλαια, τα αυγά, το γάλα και το βούτυρο.
Η ενεργός μορφή παράγεται στο δέρμα με την βοήθεια των UV ακτίνων.Η διαιτητική απαίτηση για τη βιταμίνη D είναι μάλλον μη σταθερή λόγω των αλληλεπιδράσεων με την εισαγωγή ασβεστίου και φωσφόρου και της δυνατότητας των σκύλων να συνθέτουν την βιταμίνη με την έκθεση στο φως του ήλιου.
Η ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι εξαιρετικά σπάνια αλλά η τοξικότητα λόγω υπερδοσολογίας/υπερκατανάλωσης μπορεί να επέλθει σχετικά εύκολα.Συνέπειες της υπερβολικής κατανάλωσης μπορεί να είναι η ανορεξία, η αποτιτάνωση των μαλακών ιστών και η καταστροφή/προσβολή πολλαπλών οργάνων όπως οι νεφροί.
Βιταμίνη Ε
Η βιταμίνη Ε είναι ένα μίγμα διάφορων σχετικών ενώσεων γνωστών ως τοκοφερόλες.
Η Βιταμίνη Ε δεν αποτελεί μόνο ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό με αντιοξειδωτικές ικανότητες, αλλά μαζί με το σελήνιο είναι σημαντικά στη διατήρηση της ακεραιότητας των κυτταρικών μεμβρανών.
Η διαιτητική απαίτηση για βιταμίνη Ε συνδέεται απόλυτα με την κατανάλωση πολυακόρεστων λιπαρών οξέων δεδομένου ότι αυτά μπορεί να έχουν επιπτώσεις στη σύνθεση των κυτταρικών μεμβρανών.Φυσικές πηγές της βιταμίνης είναι, μεταξύ άλλων, τα πράσινα λαχανικά, τα φυτικά έλαια και τα γαλακτοκομικά.
Στα σκυλιά, η έλλειψη βιταμίνης Ε έχει συνδεθεί με την εμφάνιση δερματικών παθήσεων.Συστήνεται η περιεκτικότητα 0.6 mg βιταμίνης Ε ανά γραμμάριο ακόρεστων λιπαρών οξέων στη διατροφή ενός σκύλου.
Πιθανές συνέπειες η στειρότητα, η αναιμία, η μυϊκή αδυναμία, κ.α.
Βιταμίνη Κ
Η σημαντικότερη λειτουργία της βιταμίνης Κ είναι στη συντήρηση των κανονικών επιπέδων των πρωτεϊνών που βοηθούν την πήξη του αίματος.
Η απλή ανεπάρκεια της βιταμίνης Κ είναι απίθανο να εμφανιστεί στα σκυλιά κάτω από κανονικές περιστάσεις, δεδομένου ότι μπορούν να λάβουν την περισσότερη, εάν όχι την όλη, την απαιτούμενη ποσότητα μέσω της εντερικής βακτηριακής σύνθεσης.Σε τροφές συναντάται στο σπανάκι, τα πράσινα λαχανικά και το συκώτι.
Οι "φόλες" ή οι δηλητηριάσεις με ποντικοφάρμακα είναι οι συνηθέστεροι λόγοι θεραπείας με βιταμίνη Κ.
